Czym są produkty antyseptyczne?

W dobie pandemii COVID-19 coraz częściej sięgamy po różnego rodzaju produkty antyseptyczne, które mają na celu zapewnienie maksymalnej ochrony przed wirusami i bakteriami. Antyseptyka stała się jednym z kluczowych elementów naszego codziennego życia, zwłaszcza gdy myślimy o higienie rąk czy opiece medycznej. Ale czym konkretnie są te preparaty odkażające i jakie są ich podstawowe właściwości? W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tematyce antyseptyki oraz różnym rodzajom środków antyseptycznych dostępnych na rynku.

Definicja i podstawowe właściwości

Produkty antyseptyczne to substancje, które mają zdolność do hamowania rozwoju chorobotwórczych drobnoustrojów takich jak bakterie, wirusy, grzyby czy pierwotniaki. Działanie antyseptyków polega na odkażaniu powierzchni skóry, błon śluzowych oraz ran (w przeciwieństwie do dezynfekcji, która obejmuje również odkażanie przedmiotów i pomieszczeń). Szerokie spektrum działania tych produktów sprawia, że znajdują zastosowanie zarówno w życiu codziennym, jak i w profesjonalnej opiece medycznej.

Mechanizm działania

Środki antyseptyczne działają poprzez niszczenie białek, kwasów nukleinowych oraz enzymów niezbędnych do życia patogenów. Umożliwiają tym samym dezaktywację drobnoustrojów i zapobiegają ich dalszemu rozwojowi i namnażaniu. Warto dodać, że antyseptyki cechują się głównie działaniem bakteriobójczym i pierwotniakobójczym, natomiast działanie przeciwwirusowe może być zróżnicowane ze względu na ogromną różnorodność wirusów oraz ich strukturę.

Rodzaje środków antyseptycznych

Na rynku dostępne są różnorodne produkty antyseptyczne, które różnią się między sobą składem, formą aplikacji oraz zastosowaniem. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze rodzaje środków antyseptycznych.

• Alkohole – szybko działające środki o szerokim spektrum działania. Najpopularniejsze to etanol oraz izopropanol. Stosowane są szczególnie do dezynfekcji rąk oraz narzędzi medycznych.
• Chlorki – np. chlorek benzalkoniowy czy chlorek cetylopirydyny. Te środki często można znaleźć w płynach do płukania jamy ustnej, pastach do zębów, a także w żelach i maściach na przeznaczeniem na skórę.
• Srebro – srebro koloidalne czy azotan srebra to substancje o działaniu bakteriobójczym i grzybobójczym, często stosowane w opatrunkach na rany oraz maściach przeciwbakteryjnych.
• Jodyna – w tym alkoholowy roztwór jodopowidonu, która ma szerokie spektrum działania i jest stosowana m.in. do odkażania skóry przed zabiegami czy do dezynfekcji ran.
• Kwasy karboksylowe – np. kwas octowy czy propionowy, które znajdują zastosowanie głównie w przemyśle spożywczym oraz kosmetycznym.
• Olejki eteryczne – naturalne środki odkażające i dezynfekujące. Do najsilniej działających należą olejek eukaliptusowy, cytrynowy, z drzewa herbacianego, lawendowy czy mirtowy. Doskonale sprawdzają się do oczyszczania powietrza i powierzchni z drobnoustrojów. Połączeniem najsilniej działających olejków jest nasz naturalny spray Spiron, który warto mieć pod ręką zwłaszcza w sezonie infekcyjnym.

Zastosowanie w życiu codziennym i medycynie

Produkty antyseptyczne są niezbędne w wielu dziedzinach życia. W codziennej higienie osobistej używamy płynów do mycia rąk, żeli antybakteryjnych czy past do zębów z dodatkiem środków antyseptycznych. W medycynie natomiast środki te wykorzystywane są m.in. do dezynfekcji rąk personelu medycznego oraz odkażania skóry pacjentów przed zabiegami. Produkty antyseptyczne pomagają uchronić się przed wieloma chorobami, dlatego warto pamiętać o ich używaniu!

Ważne jest stosowanie się do zaleceń producenta podczas używania środków antyseptycznych, gdyż nieprawidłowe użycie może prowadzić do niepożądanych skutków, takich jak podrażnienia skóry czy wywołanie oporności bakterii na te substancje. Dlatego istotne jest też, aby pamiętać o umiarkowanym stosowaniu antyseptyków i dbać o higienę zarówno osobistą, jak i otoczenia.